Ha ho motho ea ratang maikutlo a ho leleka dikokonyana. Ke hopola hantle ha ke ne ke fafatsoa ka lintho tseo ke sa le ngoana pele ke kena morung ka leboea ho Minnesota ka matsatsi a phomolo a lelapa ‘me ke ikutloa eka ntoa ea lik’hemik’hale e ntse e loanoa kelellong ea ka eohle. Ke ne ke ikemiselitse ho e mamella hobane ho longoa ke menoang ho hobe le ho feta. ‘Me’ nete ke hore, ho apara se lelekang bophelo ho ka pholosa bophelo ba hau, ho u sireletsa khahlanong le kokoana-hloko ea West Nile le lefu la Lyme, ho bolela feela likokoana-hloko tse seng kae tsa menoang le liboseleise tse ka fetisang.
Lintho tse lelekang likokoanyana li etselitsoe ho ama kutlo ea likokoanyana le ho li thibela ho fumana batho. Sonja Swigermoprofesa Lefapheng la Entomology la Univesithi ea Texas A&M. “Tšebeliso ea lihlahisoa tsena e fana ka tšireletso ho batho e ke keng ea finyelloa ke eng kapa eng.” Ha e le hantle, mananeo a taolo ea menoang ea tikoloho a ke ke a u sireletsa ka ho feletseng ho likokoana-hloko. Haeba u tla ba ka ntle nako e telele, haholo-holo libakeng tseo likokoana-hloko li atileng ho tsona, ho sebelisa ntho e lelekang ke khopolo e bohlale.
Litaba tse monate ke hore ho na le lihlahisoa tse ngata tse nang le liforomo tse fapaneng tse fumanehang hona joale ho feta, ha ke re, ha ke sa le ngoana. Ho itšireletsa ha ho hlokahale hore e be phihlelo e bohloko ka ho feletseng. Mona ke ntho e ‘ngoe le e’ ngoe eo u hlokang ho e tseba mabapi le lik’hemik’hale tse fapaneng tse lelekang likokoanyana, mokhoa oa ho khetha sehlahisoa se nepahetseng bakeng sa litlhoko tsa hau, le likhetho tsa rona tse ka sehloohong bakeng sa lisebelisoa tse molemo ka ho fetisisa tsa ho leleka likokoanyana ‘marakeng.
Sheba tse ling tsa litataiso tsa rona tse amanang le ho reka kantle tse kang Litente tse Ntle ho Fetisisa, Lirifi tse Molemohali tsa ho Hiking, Lipholisa tse Molemohali, le Li-Grill tse Molemohali.
Matlafatsa ka phihlello e sa lekanyetsoang ho KHOPOTSO. Fumana tlaleho ea maemo a holimo eo e leng ea bohlokoa haholo hore u ka iphapanyetsa eona $2.50 $1 ka khoeli bakeng sa selemo se le seng. E kenyelletsa phihlello e sa lekanyetsoang ea dijithale le litaba tse ikhethileng tsa ba ngolisitseng feela. Ngolisa Kajeno.
Phapano ke Efe Pakeng tsa Lik’hemik’hale Tse Sebelisang Likokoanyana?
Ho na le lik’hemik’hale tse ‘ne tse fumanehang ka bongata tse lelekang lihlooho tse amohetsoeng hore li sebelisoe ke Setsi sa Tšireletso ea Tikoloho (EPA)the CDCle ho Sehlopha sa Basebetsi ba Tikoloho (EWG)ho bolelang hore ho na le bopaki bo bongata ba hore li bolokehile ebile li sebetsa khahlanong le menoang le liboseleise. Tsena ke DEET, picaridin, IR3535, le oli kapa lemon eucalyptus (eo hape e bitsoang OLE le p-menthane-3,8-diol, kapa PMD, sebopeho sa eona sa maiketsetso).
Ho boetse ho na le permethrin, e leng ntho e lelekang eo u ka e sebelisang ho lisebelisoa tse kang litente le liaparo, tseo hape li amohetsoeng ke EPA le CDC. Oli ea citronella, oli ea kedare, oli ea geranium, oli ea lemongrass, oli ea soya le oli ea peppermint ha li na lipatlisiso tse matla ho bontša hore li leleka liboseleise le menoang. Leha batho ba bang ba ka li fumana li le molemo, ha li tšoarelle nako e telele kapa ha li sebetse hantle libakeng tse nang le likokoana-hloko tse ngata, ho latela EWG. Ka tlaase mona, u ka fumana melemo le mathata a lik’hemik’hale tse ‘nè tse boletsoeng ka holimo tsa EPA tse lelekang likokoana-hloko tseo u ka li sebelisang letlalong.
DEET: N, N-diethyl-meta-toluamide, e tsejoang hape e le DEET, mohlomong ke k’hemik’hale eo u utloileng haholo ka eona, kaha esale e sebelisoa ho tloha ka 1957 ‘me e ithutoa haholo e le ntho e lelekang likokoanyana. Swiger o re: “Ke maemo a kgauta ao dihlahiswa tse ding kaofela di lekwang ka ona. Ke e ‘ngoe ea likhetho tse atlehang ka ho fetisisa-lithuto ho Lethathamo la EPA bontša hore, maemong a sa tšoaneng, DEET e ka thibela liboseleise lihora tse peli ho isa ho tse 10, le menoang lihora tse peli ho isa ho tse 12. Ho latela lengolo le lumelletsoeng ke EPA, sehlahisoa se nang le karolo ea 20 lekholong ea DEET se ka thibela ho longoa ke menoang ka lihora tse 11.
Maemong a mangata, karolo ea 30 lekholong kapa ka tlase ho motsoako o sebetsang o tla lekana bakeng sa tšireletso, ho bolela Swiger, ‘me ho ea ka lengolo le amohelehang la EPA, sehlahisoa se nang le karolo ea 20 lekholong ea DEET se ka thibela ho longoa ke menoang ka lihora tse 11. Ho latela EPA, DEET e ka sebelisoa ho bana ntle le thibelo ea lilemo. Lintho tse fokolang ke hore DEET e nkha hampe, e na le mafura, ‘me e ka senya ntho leha e le efe e nang le polasetiki ho eona, joaloka liaparo tsa maiketsetso le lisebelisoa tsa kampo.
Picaridin: K’hemik’hale ena ha e so sebelisoe nako e telele joalo ka DEET, empa ho bonahetse e bolokehile ebile e sebetsa hantle, ‘me e na le mathata a fokolang. Sehlahisoa se nang le liperesente tse 20 tsa picaridin se ka u fa tšireletso ea lihora tse 14 khahlanong le menoang le liboseleise, ho latela lengolo le lumelletsoeng ke EPA.
Tlhahlobo e tsoang ho Journal of Travel Medicine e ile ea hlahloba lithuto tsa 11 tse bapisang DEET le picaridin, ho fumana hore “lithuto li bontšitse phapang e fokolang e ka bang teng pakeng tsa DEET le picaridin e sebelisitsoeng ka tekanyo e le ‘ngoe, ka bopaki bo bong bo bontšang ho phehella ho phahameng bakeng sa picaridin.” Picaridin e ke ke ea senya masela a kang DEET.
IR3535: Ethyl butylacetylaminopropionate, kapa IR3535, ha e sebetse hantle joalo ka DEET kapa picaridin khahlano le menoang, empa e sebetsa haholo khahlano le liboseleise, ho latela EWG. Joalo ka DEET, e ka senya polasetiki.
Oli ea eucalyptus ea lemone: Oli ea eucalyptus ea lemon e matlafalitsoeng ka para-menthane-3,8-diol (PMD) e ka sebetsa hammoho le DEET khahlanong le menoang le liboseleise (ka bongata bo pakeng tsa 20 le 26 lekholong), ho latela EWG. Ka kakaretso, oli ea lemon eucalyptus le PMD ha e tšoarelle nako e telele joalo ka DEET le likhetho tse ling tse lethathamong lena. Li ke ke tsa senya polasetiki. Ka lebaka la khaello ea lipatlisiso ka bana, ha ea lokela ho sebelisoa ho bana ba ka tlase ho lilemo tse 3.
Na Lintho Tse Lelekang Likokoanyana li Sireletsehile?
E le hore k’hemik’hale e fumane tumello ea EPA, e tobane le liteko le tlhahlobo e matla bakeng sa ho sebetsa ha eona, polokeho, le kotsi e ka bang teng tikolohong. Empa batho ba ntse ba tšoenyehile ka metsoako e sebetsang ea lihlahisoa tsena. Boholo ba matšoenyeho ao a amana le DEET, ka lebaka la litlaleho tsa neurotoxicity. Ho ea ka EWG“maemong a sa tloaelehang haholo, ho tlalehoa hore DEET e senya tsamaiso ea methapo, e nang le matšoao a akarelletsang ho tsietsana, ho thothomela le puo e sa hlakang—sena hangata se etsahala ka mor’a ho pepesehela lik’hemik’hale tse ngata haholo.” Sena ke seoelo haholo. EPA e entse qeto ea hore sekhahla sa liketso tse mpe se etsahala ka tatellano ea motho a le mong ho ba limilione tse 100.
Leha ho le joalo, hoo hoa tšosa haholo. Empa lipatlisiso tse ling li supa polokeho ea DEET. A tlaleha ho tloha 2017 e fumane hore ha ho na monyetla oa hore DEET e baka neurotoxicity. Univesithi ea Florida ea 2020 boithuto e fumane hore ha ho na kotsi e eketsehileng ea liphello tse mpe tsa bophelo bo botle bakeng sa batho ba sebelisang DEET, le 2003 tlaleha ha ea ka ea fumana bopaki ba kotsi e eketsehileng ea litlamorao tse mpe tsa chefo ho bana.
Lik’hemik’hale tse ling lethathamong lena, joaloka picaridin, ha li hlahise mathata a tšoanang a neurotoxicity joaloka DEET. Qetellong, se leleka seo u se khethang se theohela ho seo u ikutloang u sireletsehile ha u se sebelisa le boemo ba hau ba ho tšoenyeha ka ho longoa ke likokoana-hloko, e leng se ka lebisang maemong a tebileng a bophelo bo botle.
Swiger o re: “Lihlahisoa tsena li lula li hlahlojoa ho netefatsa polokeho ea tsona. ‘Me melemo ea ho sebelisa lintho tse lelekang e ka ‘na ea feta likotsi tsa eona. “Molemo ke ho thibela ho longoa ke menoang kapa liboseleise tse jereng likokoana-hloko tse bakang mafu. Ntle le tšebeliso ea lintho tse lelekang, motho a ka longoa ke kokoanyana kapa monoang o nang le kokoana-hloko e ka bakang lefu le kang kokoana-hloko ea West Nile, lefu la Lyme, Eastern equine encephalitis, kapa dengue.”
Na Motsoako o Phahameng oa Motsoako o Lelekang o Molemo?
Eseng hakaalo. Ka mohlala, litlamorao tse mpe tsa DEET li atisa ho ba sehlabeng hoo e ka bang karolo ea 50 lekholong ea mahloriso CDC. Hape, karolo ea 20 lekholong ho ea ho karolo ea 30 lekholong ea khatello ea DEET kapa picaridin e bonahala e lekane ho fumana tšireletso e tiileng. Leha ho le joalo, likhakanyo tse phahameng li na le sebaka sa tsona. Swiger o re: “Menang e meng ha e sitisoe ke litekanyetso tse fokolang. “Litefiso tse phahameng li nka nako e telele ‘me li sebetsa hantle khahlanong le menoang e meholo ea metsi a likhohola.”
U Lokela ho Sebelisa Sehlaseli sa Likokoanyana le Setlolo se Sireletsa Letsatsi Joang Hammoho?
Swiger o khothaletsa ho sebelisa setlolo se sireletsang letsatsi pele, ebe se leleka likokoanyana, ‘me o re ho qoba lihlahisoa tsa combo, ho latela litataiso tsa CDC. Kaha setlolo se sireletsang letlalo letsatsing se lokela ho tlotsoa hangata ho feta se lelekang, lihlahisoa tse akarelletsang ka bobeli li ka ’na tsa fella ka ho pepesehela lik’hemik’hale tse lelekang ho sa hlokahale.
Na Li-spray, Lotions, kapa Wipes tse Lelekang Likokoanyana li betere?
Mofuta oa mofuta ofe oo u o khethang o tla itšetleha haholo ka khetho ea hau. Li-sprays li bonolo ho li sebelisa holim’a liaparo le letlalo. Li-lotions li na le ho ikutloa li se na mafura a mangata ebile li sa thekesele. Li-Wipes li ntle bakeng sa maeto le linako tseo u batlang ho paka leseli, joalo ka nakong ea maeto a mekotla.
Kamoo re Lekileng Kateng
Ke ne ke sebelisa lihlahisoa tse 11 maetong a maoto, ho matha, le masiu kantle haufi le Denver, Colorado. Kaofela ha tsona li ne li atleha ho thibela ho longoa ke likokoanyana, empa ha ho nahanoa ka boemo ba leholimo bo ommeng moo ke lulang, ha ke kopane le menoang ea menoang hangata. Phuputsong ea ka bakeng sa sehlooho sena, ke ithutile hore moriana o lelekang likokoanyana o nkoang o sebetsa ho motho a le mong, tikolohong e le ’ngoe, e ke ke ea e-ba hantle hore o sebetse ho motho ea fapaneng tikolohong e tšoanang, kapa motho ea fapaneng tikolohong e fapaneng. .
Ha e le hantle, menoang le likokoanyana tse ling li khetha hore na li lome mang ho latela monko o akaretsang, mocheso oa ‘mele le mofufutso,’ me ho hlakile hore li atile haholo libakeng tse metsi le tse futhumetseng tsa naha. Kahoo ho fana ka lintlha tse thibelang likokoana-hloko ka katleho ea tsona khahlanong le likokoana-hloko (ho ipapisitse le phihlelo ea ka) ha e hlile ha e u fe boitsebiso ba bohlokoa.
Mokhoa o le mong feela oa ho tseba hore na selekanyi se tla u sebeletsa ke hore u leke ka bouena tikolohong ea hau, khahlano le likokoana-hloko tsa hau. (‘Me u hopole, sehlahisoa se sebetsang hantle bakeng sa hau lapeng se ka’ na sa se ke sa e etsa khahlanong le likokoanyana tse fapaneng ha u le phomolong.) Haeba sesebelisoa sa hau se lelekang se sa sebetse, u hloka lik’hemik’hale tse lelekang haholo, kapa lik’hemik’hale tse fapaneng tse lelekang. Empa, joalo ka ha ke ngotse ka holimo, ho qala ka khatello e tlaase ke ho falla-ha ho na lebaka la ho itlhahisa ho lik’hemik’hale tse ngata haeba boemo bo tlaase bo ka fana ka phomolo ho loma.
Sohle seo ke se boletseng, ke ile ka ngola lintlha tse hlakileng mabapi le hore na tsena li tsoetse pele hakae, li ile tsa ikutloa letlalong, ‘me li fofonela,’ me tsena ke likhetho tsa ka tse holimo bakeng sa sehlopha ka seng sa lik’hemik’hale, ho ipapisitse le litekanyetso tseo.
Tse Molemo ka ho Fetisisa tsa Picaridin Bug Repellents
Molemo ka ho fetisisa Spray
Ka sefafatsi se sephara, se nang le moholi o motle, sehlahisoa sena se bonolo ho se sebelisa ebile ha se kopane letlalong la hau. E na le monko oa lik’hemik’hale o batlang o tšoana le ho tlotsa joala, empa monko o monate haholo ho feta oa lihlahisoa leha e le life tsa DEET tseo ke li lekileng. Letlalong la ka, sehlahisoa se ikutloa se le mafura ebile se khomarela, empa hape, se tlase haholo ho feta DEET. Ka kakaretso, ke ne ke khahliloe ke boikutlo bo bobebe ba sehlahisoa mme ke ananela sekoahelo sa ho notlela botlolong. Ho latela leibole, setlolo sena se na le 20% ea picaridin mme se ka fana ka tšireletso ea lihora tse 12.
Lotion e ntle ka ho fetisisa
Ke ne ke e-s’o ka ke leka setlolo se lelekang litlolo pele, ‘me ke ne ke maketse haholo ke kamoo li neng li ikutloa li le monate kateng le kamoo li neng li nkha hanyenyane kateng ho feta li-spray. Ena ka ho khetheha e ne e bonahala e na le monko o bobebe ho feta litlolo tse ling tsa picaridin, ‘me e siile letlalo la ka le ikutloa le le metsi ho feta mafura. E utloa eka e monya letlalong la hao ho e-na le ho lula holim’a lona. E na le karolo ea 20 lekholong ea picaridin ‘me e fana ka tšireletso ea lihora tse 14.
Molemo ka ho fetisisa oa DEET Bug Repellents
Molemo ka ho fetisisa Spray
Sehlahisoa sena se na le monko o ikhethang oa lik’hemik’hale-y, bug spray ea DEET, empa maikutlo a monate ho feta li-sprays tse ngata tsa DEET. Ha e na boima ba ‘mele ho hang, empa e omella hantle ‘me e ikutloa e le bonolo ebile e le mafura hanyenyane feela ha e e ama. Sefafatsi se leka-lekane, empa ho haella ha sekoahelo se notlelang ho etsa hore ke be hlokolosi ho se paka bakeng sa ho hahlaula.
Lotion e ntle ka ho fetisisa
Monko o monate oa DEET o ntse o le teng, empa foromo ea lotion e utloahala e le monate ebile e le tlase ho nna ho feta li-sprays tse ngata. Sehlahisoa sena ka ho khetheha se na le DEET (ka karolo ea 20 lekholong ea mahloriso) e kentsoeng ka protheine e qhibilihang butle, e bolelang hore DEET e lokolloa ka nako e telele, e fana ka tšireletso ea lihora tse 11.
Li-Wipes tse Molemohali
Li-wipes tsena tse boholo ba pokotho li batla li le metsi ‘me li bohlasoa, empa seo se boetse se bolela hore ho hlakola ho le mong ho ea hole ho latela tšireletso. Monko ha o matla ho feta ho hlakola tse ling; e nkhopotsa ho hohla joala. Tsena li loketse ho lahlela ka mokotleng oa ho hloa lithaba kapa ho feta TSA. Ba na le karolo ea 30 lekholong ea DEET, ‘me sephutheloana se kopa ho fihla lihora tse supileng tsa tšireletso.
Molemo ka ho Fetisisa oa IR3535 Bug Repellent
Har’a li-sprays tsohle tseo ke li lekileng, sena e ne e le seo ke se ratang haholo. E ne e ikutloa e omme e le kannete ho ea ka mor’a metsotso e seng mekae, ho fapana le li-sprays tsa DEET kapa picaridin. E ne e boetse e batla e se na monko ka ho feletseng, e ileng ea hapa lintlha tse kholo bukeng ea ka. Sefafatsi ha sea lekana ebile ha se hantle kamoo nka ratang hore se be ka teng, empa e ne e se tšitiso e kholo ts’ebetsong. Ka kakaretso, ke ne ke khahliloe haholo ke maikutlo a hae a bobebe, a seng makae.
Sebolaea Litšitšili sa Oli ea Lemon-Eucalyptus
Sehlahisoa sena se sebelisa motsoako oa p-menthane-3,8-diol le oli ea eucalyptus ea lemone, e nang le 30 lekholong ea mahloriso. E mafura haholo ‘me e etsa letamo holim’a letlalo, kahoo u lokela ho e tlotsa hantle. E boetse e na le monko o matla haholo oa eucalyptus o sa tsitsang, empa o fela ha nako e ntse e feta. E na le sekoaelo se notlelang, ‘me sephutheloana se re se fana ka tšireletso ea lihora tse tšeletseng.
